Iglaki do ogrodu szybko rosnące – jakie wybrać i jak je pielęgnować
Iglaki to jedne z najpopularniejszych roślin wykorzystywanych w ogrodach. Ich atrakcyjność wynika nie tylko z całorocznej dekoracyjności, ale także z różnorodności form, kolorów i rozmiarów. Dla wielu ogrodników szczególnie cenne są szybko rosnące gatunki, które w krótkim czasie potrafią stworzyć efektowną zieloną ścianę, osłonę przed wiatrem czy dominujący akcent w kompozycji ogrodowej. W tym artykule przyjrzymy się najlepszym szybko rosnącym iglakom do ogrodu oraz podpowiemy, jak prawidłowo je pielęgnować, by cieszyły oko przez długie lata.
Charakterystyka szybko rosnących iglaków
Szybko rosnące iglaki to drzewa i krzewy, które w ciągu roku przyrastają o co najmniej 30-40 cm, a niektóre gatunki nawet o 50-100 cm. Jest to tempo znacznie wyższe niż u tradycyjnych, wolno rosnących iglaków, które zazwyczaj przyrastają o zaledwie 10-20 cm rocznie. Ta wyjątkowa cecha czyni je idealnymi do szybkiego tworzenia żywopłotów, naturalnych osłon czy dynamicznego wypełniania przestrzeni ogrodowej.
Wśród zalet szybko rosnących iglaków można wymienić:
- Szybkie osiąganie efektu dekoracyjnego
- Możliwość błyskawicznego utworzenia naturalnej przegrody czy osłony przed wiatrem
- Całoroczną dekoracyjność nawet w najbardziej surowe zimy
- Względną łatwość w pielęgnacji
- Dużą odporność na trudne warunki atmosferyczne
Należy jednak pamiętać, że szybki wzrost oznacza również konieczność częstszego przycinania i formowania, szczególnie w przypadku żywopłotów. To swoisty kompromis, który musimy zaakceptować, wybierając te dynamiczne rośliny do naszego ogrodu.
Najlepsze szybko rosnące iglaki do ogrodu
Cyprysik Leylanda (× Cuprocyparis leylandii)
To jeden z najszybciej rosnących iglaków dostępnych w polskich szkółkach. Przyrost roczny wynosi nawet 70-100 cm, co czyni go idealnym wyborem do szybkiego tworzenia wysokich żywopłotów. Cyprysik Leylanda może osiągnąć wysokość nawet 15-20 metrów, choć regularnie przycinany utrzymuje pożądaną formę i rozmiar.
Roślina preferuje stanowiska słoneczne do półcienistych i doskonale znosi cięcie. Jest stosunkowo odporna na mróz, choć młode okazy mogą wymagać dodatkowej osłony w pierwszych latach po posadzeniu, szczególnie podczas wyjątkowo surowych zim.
Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)
Żywotniki, znane również jako tuje, to jedne z najpopularniejszych roślin do tworzenia żywopłotów w polskich ogrodach. Odmiany takie jak 'Smaragd’, 'Brabant’ czy 'Columna’ przyrastają rocznie o 30-50 cm. Szczególnie odmiana 'Brabant’ jest ceniona za szybki wzrost i gęste, soczyście zielone ulistnienie, które tworzy nieprzepuszczalną dla wzroku barierę.
Żywotnik zachodni 'Brabant’ to jeden z najlepszych wyborów na szybko rosnący żywopłot – jest odporny na mróz, dobrze znosi cięcie i tworzy zwartą, gęstą ścianę zieleni.
Tuje preferują stanowiska słoneczne lub półcieniste i wilgotne, przepuszczalne gleby. Są wyjątkowo odporne na zanieczyszczenia powietrza, co czyni je idealnymi do ogrodów miejskich, gdzie inne rośliny mogłyby mieć problemy z prawidłowym wzrostem.
Świerk serbski (Picea omorika)
To eleganckie drzewo iglaste o wąskiej, stożkowatej koronie i wyjątkowo smukłym pokroju. Przyrost roczny wynosi około 30-40 cm. Świerk serbski wyróżnia się przepięknymi dwukolorowymi igłami – ciemnozielonymi z wierzchu i srebrzystymi od spodu, co daje fascynujący efekt wizualny, zwłaszcza gdy wiatr porusza gałęziami.
Jest znacznie bardziej odporny na suszę i zanieczyszczenia niż popularny świerk pospolity, co czyni go doskonałym wyborem do ogrodów miejskich i podmiejskich. Preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste i wilgotne, przepuszczalne gleby, choć poradzi sobie również w trudniejszych warunkach.
Modrzew europejski (Larix decidua)
To jedno z najszybciej rosnących drzew iglastych w Polsce, które może przyrastać nawet o 50-80 cm rocznie. Modrzew wyróżnia się na tle innych iglaków tym, że zrzuca igły na zimę, co może być zarówno zaletą (mniejsze obciążenie śniegiem, piękne przebarwienia jesienne), jak i wadą (brak zimozieloności).
Modrzew preferuje stanowiska słoneczne i świeże, przepuszczalne gleby. Jest niezwykle odporny na mróz i doskonale radzi sobie w trudnych warunkach klimatycznych, co czyni go idealnym wyborem dla ogrodów w chłodniejszych regionach Polski.
Pielęgnacja szybko rosnących iglaków
Prawidłowa pielęgnacja jest kluczowa dla zdrowia i atrakcyjnego wyglądu szybko rosnących iglaków. Odpowiednia troska w pierwszych latach po posadzeniu zaprocentuje przez kolejne dekady pięknym wyglądem roślin. Oto najważniejsze aspekty, na które należy zwrócić uwagę:
Sadzenie
Optymalny czas sadzenia iglaków przypada głównie na wiosnę (kwiecień-maj) lub wczesną jesień (wrzesień-październik), gdy gleba jest jeszcze ciepła, co sprzyja ukorzenianiu. Przy sadzeniu należy pamiętać o:
- Zachowaniu odpowiednich odległości między roślinami (dla żywopłotów zazwyczaj 60-80 cm)
- Przygotowaniu dołków dwa razy większych niż bryła korzeniowa
- Dodaniu do gleby kompostu lub ziemi ogrodniczej dla poprawy jej struktury
- Dokładnym podlaniu po posadzeniu i uformowaniu misek wokół roślin
Podlewanie
Szybko rosnące iglaki, szczególnie w pierwszych 2-3 latach po posadzeniu, wymagają regularnego podlewania. W okresach suszy należy dostarczać wodę raz w tygodniu, obficie nawadniając system korzeniowy. Lepiej podlewać rzadziej, ale obficiej, niż często i płytko – to zachęca korzenie do wzrostu w głąb gleby. Starsze, dobrze ukorzenione rośliny są bardziej odporne na suszę, ale w długotrwałych okresach bez opadów również wymagają dodatkowego nawadniania.
Nawożenie
Dla zapewnienia szybkiego wzrostu i intensywnego wybarwienia igieł, warto stosować nawozy dedykowane specjalnie dla roślin iglastych:
- Wczesną wiosną (marzec-kwiecień) – nawóz wieloskładnikowy dla iglaków, który pobudzi rośliny do wzrostu po zimie
- Późną wiosną (maj-czerwiec) – nawóz o zwiększonej zawartości azotu dla intensywnego wzrostu pędów i igieł
- Jesienią (sierpień-wrzesień) – nawóz jesienny z podwyższoną zawartością potasu dla lepszego przygotowania roślin do zimy
Należy bezwzględnie unikać nawożenia późną jesienią i zimą, gdy rośliny przechodzą w stan spoczynku, gdyż może to zakłócić ich naturalny cykl rozwojowy i zmniejszyć odporność na mróz.
Przycinanie i formowanie
Szybko rosnące iglaki, szczególnie te wykorzystywane jako żywopłoty, wymagają regularnego przycinania, by zachować pożądany kształt i gęstość:
- Najlepszy czas na przycinanie to wczesna wiosna (przed rozpoczęciem intensywnego wzrostu) oraz wczesne lato (po pierwszym silnym przyroście)
- Należy unikać przycinania późną jesienią i zimą, gdy rośliny mogą nie zdążyć zabliźnić ran przed mrozami, co zwiększa ryzyko infekcji
- Przy formowaniu żywopłotu warto zachować szerszą podstawę i węższą górę (kształt trapezu), co zapewni lepszy dostęp światła do dolnych partii i zapobiegnie ich przerzedzaniu się
Pamiętaj, że większość iglaków nie odrasta z tzw. starego drewna, dlatego nie należy przycinać ich zbyt głęboko, poza zieloną strefę wzrostu. Zbyt radykalne cięcie może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń rośliny.
Najczęstsze problemy i choroby szybko rosnących iglaków
Mimo swojej odporności, szybko rosnące iglaki mogą być narażone na różne problemy, które warto wcześnie zidentyfikować i zwalczyć:
- Brązowienie igieł – najczęściej spowodowane długotrwałą suszą, przemarznięciem lub chorobami grzybowymi. Regularne podlewanie i stosowanie preparatów grzybobójczych może pomóc w zapobieganiu tego problemu.
- Mszyce i przędziorki – drobne szkodniki wysysające soki z igieł, powodujące ich żółknięcie, deformacje i opadanie. Można je zwalczać przy pomocy naturalnych lub chemicznych środków owadobójczych.
- Fytoftoroza – groźna choroba grzybowa atakująca system korzeniowy, prowadząca do stopniowego zamierania rośliny. Objawia się żółknięciem i więdnięciem całych partii rośliny mimo odpowiedniego podlewania.
- Ochojnik – szkodnik atakujący głównie świerki, powodujący charakterystyczne deformacje pędów przypominające małe szyszki. Wczesne wykrycie i zastosowanie odpowiednich preparatów może uratować roślinę.
W przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych warto szybko skonsultować się ze specjalistą lub zastosować odpowiednie środki ochrony roślin dostępne w centrach ogrodniczych. Regularna obserwacja roślin pozwala na wczesne wykrycie problemów, gdy są jeszcze łatwe do opanowania.
Szybko rosnące iglaki to doskonały wybór dla osób, które chcą w krótkim czasie uzyskać efektowny żywopłot, naturalną osłonę przed wiatrem czy dominujący akcent w ogrodzie. Przy odpowiednim doborze gatunków i odmian oraz prawidłowej pielęgnacji, będą one cieszyć oko przez wiele lat, zapewniając prywatność, ochronę przed wiatrem i zanieczyszczeniami oraz dodając niepowtarzalnego uroku ogrodowej przestrzeni przez wszystkie pory roku.
