Brak dofinansowania na walkę z bakteriozą: zmiana rozporządzenia i jej konsekwencje
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które weszło w życie w czerwcu tego roku, wprowadziło istotne zmiany dotyczące stawek dotacji przedmiotowych dla różnych podmiotów działających na rzecz rolnictwa. Skutkiem tych zmian jest usunięcie możliwości uzyskania dofinansowania na koszty związane ze zwalczaniem bakteriozy ziemniaka.
Instytut Warzywnictwa (WIR) zareagował na to poprzez wystosowanie pisma do Ministerstwa Rolnictwa, w którym wyraził swoje obawy co do takiej decyzji. Dokument ten podkreśla, że nowe przepisy przerzucają całą odpowiedzialność za koszty walki z bakteriozą ziemniaka na farmera. Rolnik będzie zmuszony do pokrycia tych kosztów bez żadnej pomocy finansowej, nie będąc przy tym w stanie sprzedawać ziemniaka ani wykorzystywać go do karmienia zwierząt bez uprzedniego gotowania. Ponadto, producent musi porzucić uprawę ziemniaków i innych roślin z rodziny psiankowatych przez trzy lata na polach dotkniętych chorobą, a jeśli chce uprawiać ziemniaki na innych gruntach, musi to robić tylko z kwalifikowanym materiałem siewnym. Wszystko to wymaga dodatkowo dezynfekcji całego sprzętu rolniczego i pomieszczeń gospodarskich.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w odpowiedzi na to pismo wyjaśniło, że zmiana rozporządzenia jest wynikiem dogłębnej analizy, która ujawniła konieczność dostosowania strategii walki z bakteriozą pierścieniową ziemniaka do nowych realiów produkcji tego warzywa w kraju. Analiza ta pokazała, że wskaźnik porażenia upraw ziemniaków przez bakterię Clavibacter sepedonicus (Cs) jest najniższy od 2004 roku, a mimo dotacji kierowanych do producentów sadzeniaków i ziemniaków towarowych, liczba beneficjentów wsparcia finansowego była niewielka – w 2023 roku skorzystało z niej tylko 11 podmiotów. To doprowadziło do wniosku, że system wsparcia dla rolników w walce z bakteriozą przestał spełniać swoje zadanie jako narzędzie łagodzenia skutków choroby dla szerokiej grupy rolników.
W odpowiedzi na te obawy, Ministerstwo Rolnictwa zapewniło, że równocześnie z wprowadzanymi zmianami, zwiększyły się środki finansowe przeznaczone na program pomocy dla producentów, który umożliwia zakup kwalifikowanego materiału siewnego ziemniaka, badanego pod kątem obecności bakterii Cs. To ma na celu zwiększenie aktywności prewencyjnych wśród rolników i zapobieganie rozprzestrzenianiu się choroby.