Walka o utrzymanie przyrody: Słowiński Park Narodowy rośnie o morze

Walka o utrzymanie przyrody: Słowiński Park Narodowy rośnie o morze

Proces tworzenia Słowińskiego Parku Narodowego, mającego na celu ochronę unikalnych cech przyrodniczych tego fragmentu polskiego wybrzeża Bałtyku, trwał ponad dwie dekady i zakończył się sukcesem w 1967 roku. Pierwsza znacząca rozbudowa tej ostoi przyrody miała miejsce wiosną 2004 roku, kiedy to do parku dołączono fragment Morza Bałtyckiego o szerokości 32 km, rozciągający się na odległość 2 mil morskich od brzegu w okolicach kurortów Rowy i Łeba. Było to drugie tego typu przedsięwzięcie po Wolińskim Parku Narodowym, który już od 1996 roku obejmuje część wód przybrzeżnych na wysokości od Międzyzdrojów do Świętouścia.

Słowiński Park Narodowy, będący jednym z nielicznych lądowo-morskich obszarów chronionych w Europie, skrywa w swoich granicach ruchome wydmy, przesuwające się nawet do 10 metrów rocznie, które tworzą mierzeję o wysokości sięgającej 60 metrów. Siła zachodnich wiatrów doprowadziła do powstania oddzielonych od morza jezior przybrzeżnych o niskim stopniu zasolenia, takich jak płytkie Gardno, Dołgie Małe i Dołgie Wielkie, czy największe z nich – Łebsko, które ma 7,1 tys. ha powierzchni i nieznacznie ponad 6 metrów głębokości. Celem objęcia ochroną strefy wód przybrzeżnych jest eliminacja potencjalnej szkodliwej dla środowiska działalności inwestycyjnej w tej niewielkiej części morza i wybrzeża, zakazanej na mocy ustawy o ochronie przyrody. Ta strefa jest miejscem przelotu i ostoją wielu chronionych gatunków ptaków.

Dyrekcja parku ma obowiązek opracować każdą decyzję dotyczącą parku na okres 20 lat, biorąc pod uwagę aspekty społeczne i ekonomiczne. Obejmują one m.in. plany ochrony oraz zadania okresowe dla obszarów Natura 2000 utworzonych w 2004 roku. Opinii na ich temat muszą udzielić rady pięciu gmin (Łeba, Wicko, Ustka, Smołdzino, Główczyce) a także nadleśnictwa, jeśli dotyczą terenów leśnych. Plan ochrony musi także brać pod uwagę plany zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych oraz zapewnić ich efektywną ochronę, na przykład przed zanieczyszczeniem wynikającym z wycieku szkodliwych substancji ropopochodnych.

Słowiński Park Narodowy podobnie jak Białowieski Park Narodowy i Babiogórski Park Narodowy ma status Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery. Zgodnie z postanowieniami Traktatu Akcesyjnego, w Polsce wyznaczono 156 obszarów sieci Natura 2000. Słowiński Park Narodowy jest jednym z nich, a także należy do ważnych europejskich ostoi ptaków, według organizacji BirdLife International. Jest to miejsce szczególnie cenne dla badań naukowych i turystyki ekologicznej.

Podstawowymi celami zarządu parku są ochrona, prowadzenie badań naukowych oraz edukacja. Konwencja Helsińska z 1992 roku zachęca do szerokiej współpracy w tych dziedzinach. Obejmowanie w granicach parków Wolińskiego i Słowińskiego części naszych wód przybrzeżnych spełnia postanowienia tej Konwencji. Strefy morskie naszych parków służą ochronie różnorodności biologicznej szelfu bałtyckiego oraz realizacji dyrektyw Unii Europejskiej.