Koniec dofinansowania zwalczania bakteriozy ziemniaka – co to oznacza dla rolników?
W czerwcu tego roku weszło w życie nowe rozporządzenie wydane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zmienia ono wcześniejsze postanowienia dotyczące wysokości dotacji przedmiotowych dla różnorodnych instytucji działających na rzecz sektora rolniczego. Rezultatem zmian wprowadzonych przez nowe rozporządzenie jest eliminacja dofinansowania kosztów związanych z walką z chorobą roślin, nazywaną bakteriozą.
W świetle tych zmian, Stacja Ochrony Roślin WIR wystosowała oficjalne pismo do Ministerstwa Rolnictwa, protestując przeciwko zmianie prawa. Argumentowali, że nowe regulacje przerzucają obciążenie finansowe zwalczania bakteriozy ziemniaka na rolników. W rezultacie, rolnicy nie mogą sprzedawać ziemniaków, nie mogą ich stosować jako paszy bez uprzedniego gotowania, muszą zaprzestać uprawy ziemniaków i innych roślin psiankowatych na skażonym polu przez co najmniej trzy lata, ziemniaki mogą być uprawiane tylko z kwalifikatu na innych gruntach, a dezynfekcja całego sprzętu i pomieszczeń jest konieczna. Rolnicy są teraz zmuszeni do pokrycia tych kosztów bez żadnej pomocy finansowej z funduszy publicznych, co jest decyzją niezrozumiałą i szkodliwą dla sektora rolniczego.
W odpowiedzi na ten sprzeciw, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że decyzja o zmianie rozporządzenia wynikała z dogłębnej analizy sytuacji. Wykazała ona, że dotychczasowe podejście do walki z bakteriozą pierścieniową ziemniaka musi zostać dostosowane do nowych wyzwań, przed jakimi stoi polska produkcja ziemniaków.
Zmiana ta była wymuszona przede wszystkim przez znaczne obniżenie poziomu infekcji upraw ziemniaków bakterią Clavibacter sepedonicus (zwanej dalej „Cs”), który jest najniższy od roku 2004. Pomimo dostępności wsparcia w formie dotacji dla producentów sadzeniaków ziemniaka oraz producentów ziemniaka towarowego (przeznaczonego do spożycia lub przetwarzania), liczba osób korzystających z tego wsparcia była niska – w 2023 roku było to tylko 11 podmiotów. Dlatego też system wsparcia rolników w walce z bakteriozą pierścieniową ziemniaka przestał spełniać swoją rolę.
Jednocześnie, aby zapewnić wsparcie w prewencji przed bakterią Cs, Ministerstwo zwiększyło finansowanie programu umożliwiającego rolnikom zakup kwalifikowanego materiału siewnego ziemniaka, badanego pod kątem obecności bakterii Cs. W ten sposób zwiększono dostępność funduszy przeznaczonych na działania prewencyjne mające na celu zapobieganie występowaniu choroby.
