Zagrożenia dla ochrony przyrody w Polsce: Analiza najważniejszych problemów
W dniu 9 marca 2007 roku, Państwowa Rada Ochrony Przyrody wydała uchwałę zwiastującą niepokojący stan ochrony przyrody w Polsce. Rada zadeklarowała chęć stworzenia i opublikowania listy najistotniejszych problemów, które przyczyniają się do pogorszenia sytuacji. Lista ta została ostatnio zatwierdzona i przekazana Ministrowi Środowiska.
Dokument ten ma na celu zapoczątkowanie dyskusji na temat kształtu i metod reformy systemu ochrony przyrody w Polsce. Zawiera listę zagrożeń i przeszkód, które muszą być zlikwidowane lub znacznie ograniczone, aby osiągnąć efektywną ochronę naturalnego dziedzictwa kraju. Prezentuje on smutny obraz kryzysu, jaki narasta od lat, jednak Rada apeluje o pozytywne podejście – traktowanie go jako listy celów. Wszystkie starania są skierowane na to, aby do 2010 roku lista ta była krótsza a skala problemów mniejsza.
Państwowa Rada Ochrony Przyrody identyfikuje wiele problemów, z którymi boryka się ochrona przyrody w Polsce. Są to m.in. problemy o charakterze politycznym, takie jak nieprzestrzeganie międzynarodowych konwencji i porozumień dotyczących ochrony przyrody, słabe postępy we wdrażaniu sieci Natura 2000, iluzoryczność krajowej strategii ochrony różnorodności biologicznej, czy brak uwzględniania ochrony przyrody w dokumentach strategicznych i planistycznych w gospodarce. Słaba pozycja ochrony przyrody w administracji państwowej, folgowanie lokalnym egoizmom, niedostateczny system społecznych konsultacji ważnych decyzji, oraz słaba współpraca administracji ze środowiskami naukowymi i pozarządowymi to kolejne aspekty wymienione przez Radę.
Na liście problemów znalazły się również kwestie prawne i organizacyjne. Mowa tu o braku jasno określonej odpowiedzialności za stan przyrody, braku struktur wykonawczych w ochronie przyrody, kryzysowym stanie parków narodowych, prawie liberum veto dla samorządów wobec ochrony przyrody, nietrwałości obszarowych form ochrony przyrody tworzonych przez samorządy, niewystarczającym powiązaniu ochrony przyrody z zagospodarowaniem przestrzeni, traktowaniu gospodarki leśnej jako nadrzędnej w zarządzaniu niektórymi formami ochrony przyrody, oraz nieskuteczności procedur ocen oddziaływania na środowisko.
