Zasady i zobowiązania płatnicze rolników ubezpieczonych w KRUS
Wychodząc od założenia, że każdy rolnik, który jest ubezpieczony w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), ma obowiązek regulowania składek na bieżąco, warto przyjrzeć się bliżej kwestii terminów płatności oraz wysokości składek.
Składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie są ustalane przez Radę Rolników i ogłoszone przez Prezesa Kasy w formie obwieszczenia, które jest publikowane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Z kolei składka emerytalno-rentowa dla każdego ubezpieczonego wynosi 10% podstawowej emerytury, a jej wysokość jest również ogłaszana przez Prezesa Kasy w „Monitorze Polskim”.
Bez względu na to, czy mówimy o ubezpieczeniu z mocy ustawy, czy o ubezpieczaniu na wniosek, składki na ubezpieczenie społeczne naliczane są w wymiarze miesięcznym. Jeśli jednak okres podlegania ubezpieczeniu jest krótszy niż miesiąc, składki są obliczane proporcjonalnie do liczby dni, przez które ubezpieczenie było ważne.
Ważnym elementem jest powierzchnia gospodarstwa rolnego prowadzonego przez ubezpieczonego. Rolnicy, którzy zarządzają gospodarstwami o powierzchni do 50 ha przeliczeniowych, opłacają składki w wysokości podstawowej. Gdy powierzchnia wynosi do 100 ha przeliczeniowych, dodatkowo opłaca się składkę miesięczną na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, które stanowi 12% podstawowej emerytury. W przypadku powierzchni od 100 do 150 ha przeliczeniowych, dodatkowa składka miesięczna wynosi już 24% podstawowej emerytury. Z kolei dla powierzchni od 150 do 300 ha przeliczeniowych – składka wynosi 36% podstawowej emerytury, a dla powierzchni powyżej 300 ha przeliczeniowych – dodatkowa składka wynosi aż 48% podstawowej emerytury.
Warto zwrócić uwagę, że rolnik prowadzący równolegle działalność pozarolniczą musi opłacić składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnej wysokości, dodatkowo do składek wynikających z obszarów rolnych. Dla osób objętych ograniczonym zakresem ubezpieczenia (tj. z prawem do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym lub choroby zawodowej), składka wynosi 1/3 pełnej składki miesięcznej.
Terminy płatności składek są ustalone na poziomie kwartalnym i odnoszą się do ostatnich dni pierwszego miesiąca każdego kwartału, tj. 31 stycznia (I kwartał), 30 kwietnia (II kwartał), 31 lipca (III kwartał) oraz 31 października (IV kwartał).
Ostatecznie, rolnik ma obowiązek opłacić składkę na ubezpieczenie za wszystkich ubezpieczonych. Jeśli działalność rolnicza jest prowadzona wspólnie przez kilka osób, obowiązek opłacania składek spoczywa solidarnie na wszystkich współwłaścicielach. Płatności można dokonywać za pomocą polecenia przelewu, gotówką, poprzez terminal płatniczy lub za pomocą druków przekazów otrzymanych z KRUS.